Her milletin kendi tercih ettiği içkiler vardır. Ziyafet sofraları, hem damak tadına hem de görsel bir şölene dönüşebilir; sunulan içkiler bu deneyimi daha da zenginleştirir. Dünya genelinde farklı kültürler, yemeklerle uyumlu içkileri tercih ederek, yemeklerin lezzetini artırmanın yanı sıra, sofraya bir zarafet katmayı başarır. Genellikle Amerikalılar kokteylleri, Almanlar birayı, Fransızlar ve İtalyanlar şarapları tercih ederler. Türkiye’de ve dünyada popüler olan içki çeşitleri ve yemeklerle olan eşleşmeleri, sofra adabının önemli bir parçasını oluşturur.
İçkiler ve Yemek Eşleşmeleri: Bir Sanat Formu
- Şaraplar: Şarap, hem yemeklere eşlik eden hem de sofraya estetik bir katkı sağlayan klasik bir içkidir. Tatlı ve sek olmak üzere iki ana kategoride değerlendirilen şaraplar, yemeklerle yapılan eşleşmelerde dikkate alınması gereken detaylardandır. Beyaz şaraplar genellikle deniz ürünleri ve beyaz etlerle, kırmızı şaraplar ise kırmızı et ve av hayvanları ile harika bir uyum sergiler.
İki çeşit şarap vardır:
a) Tatlı ve meyvelerle servis yapılan tatlı şaraplar,
b) Yemeklerle servis yapılan «sek» tatlı olmayan şaraplar.
Bunlar da beyaz ve kırmızı olmak üzere ikiye ayrılırlar ve bütün yemek boyunca içilebilirler. Beyaz şarap soğuk, kırmızı şarap soğutulmadan içilmelidir. Beyaz şaraplar genellikle beyaz etlerle alınırlar. Tavuk ve balık gibi.
Kırmızı şaraplar kırmızı kasap hayvanları gibi etlerle alınırlar. Kabuklu deniz hayvanlarıyla çoğu kez «sek» beyaz şaraplar içilir. Kümes hayvanları, balık ve diğer deniz ürünleri beyaz et grubundadır. Her çeşit ördekler, et ve bütün av hayvanlarının etleri de kırmızı et grubundandır. ler ve peynirle tatlı kırmızı şaraplar içilir.
- Şampanya ve Köpüklü Şaraplar: Resmi ziyafetlerin ve önemli kutlamaların olmazsa olmaz içkisi olan şampanya, her yemekle uyumlu bir seçenek olarak kabul edilir. Köpüklü yapısı ve hafifliği ile sofralarda özel bir yer tutar.
- Bira ve Rakı: Daha samimi ve resmiyetten uzak sofraların tercihi olan bira ve rakı, aile yemekleri ve arkadaş toplantılarında sıkça tercih edilen içkiler arasındadır.
- Likör ve Meyveli Konyaklar: Kahve eşliğinde tercih edilen likör ve meyveli konyaklar, yemeğin sonunda damakta bıraktığı tatlı izlerle unutulmaz bir final yapar.
Her içkinin kendine özgü bir sunumu ve bardağı vardır; bu detaylar, içkinin aromasını ve tadını en iyi şekilde deneyimlemek için önemlidir. İçkileri yemeklerle eşleştirirken, bu uyumu göz önünde bulundurmak, sofra deneyimini bambaşka bir seviyeye taşır.
Sofra Adabında İçki Sunumu
İçki sunumu, ziyafet sofralarında önemli bir etiket unsuru olup, ev sahibinin misafirlerine olan saygısını ve inceliğini yansıtır. İçki servisinde dikkat edilmesi gereken kurallar, sofranın şıklığını ve zarafetini pekiştirir. İçkiler, yemeğin akışına uygun olarak, doğru zaman ve sırayla servis edilmelidir. Bu zarif sunum ve eşleştirme sanatı, ziyafet sofralarının unutulmaz anlar yaşatmasının altındaki sırlardan biridir.
Bira, rakı daha ziyade aile ve çok resmî olmayan ziyafetlerde alınan içkilerdir. Herhangi bir içkiyi bardağa koyarken bardağı ele almamalı, bardak masadan kalkmamalıdır.
Oturan kimsenin sağından içki bardağa döküldükten sonra şişeyi kaldırırken hafif ve yavaşça döndürün; bu hareket şişenin ağzındaki son damlayı yakalar ve örtüye dökülmesine mani olur. Kırmızı şarap bardağı büyük, beyaz şarap bardağı küçük olur.
Çünkü beyaz şarap soğuk içilir. Isınmadan içmek için küçük olur. Şaraba buz konması tadını bozar. Bu bakımdan Şaraba buz koymak doğru değildir.
Bir ziyafet sofrasında şerefe kadeh kaldırıldığında şerefine içen kimseler kadeh kaldırır, o kimse kaldırmaz.
Türkiye’de şerefe kadeh kaldırma tatlı veya meyveyle içki alınırken yapılır ve yahut da ev sahibinin ilk yemeğe başlarken, «Afiyet olsun!» sözüyle de içki ve yemeğe başlanır.