İçindekiler Tablosu
Yumurta, doğanın bize sunduğu mucizevi besinlerden biridir ve beslenmede önemli rolü olan bir gıda maddesidir. Hindi, kaz, ördek yumurtası yenebilirse de en çok kullanılan tavuk yumurtasıdır. Yumurta, içerdiği yüksek kaliteli protein, vitaminler, mineraller ve esansiyel amino asitler (histidin, izolösin, lösin, lizin, metionin, fenilalanin, treonin, triptofan ve valindir) sayesinde her yaştan insan için vazgeçilmez bir besin kaynağıdır. Vücut için gerekli olup, sentezlenmeyen “exogen amino” asitleri ihtiva eder.
Bu bakımdan da beslenmemiz için çok önemli bir besindir.
Yumurtanın Beslenmedeki Rolü
Yumurta, vücudumuzun ihtiyaç duyduğu hemen hemen her besin öğesini içerir. Yüksek biyolojik değere sahip proteinleri, vücudumuzun kolayca kullanabileceği formdadır. Ayrıca, A, D, E ve B grubu vitaminleri açısından zengindir. Yumurta sarısında bulunan demir, fosfor, selenyum gibi mineraller, sağlıklı bir vücut fonksiyonu için elzemdir.
- Protein Kalitesi: Yumurta, içerdiği tam protein ile vücutta yeni hücrelerin oluşumunu destekler. Büyüme, gelişme ve onarım süreçlerinde kritik bir rol oynar.
- Vitamin ve Mineral Kaynağı: Yumurtanın sağladığı A, D vitaminleri ve B12 gibi besin öğeleri, göz sağlığından kemiklerin güçlenmesine, sinir sistemi fonksiyonlarının desteklenmesinden enerji metabolizmasına kadar geniş bir yelpazede faydalar sunar.
- Esansiyel Yağ Asitleri: Yumurta, Omega-3 yağ asitleri açısından zengin bir kaynaktır. Bu, özellikle beyin sağlığı ve kalp-damar sistemi için önemlidir.
Mutfakta Yumurta Kullanımı
Yumurta, mutfakta sonsuz çeşitlilik sunar. Yumurta ile hazırlanan yemekler, mönüde esnek bir şekilde yer alabilir. İşte yumurtanın menüdeki yeri hakkında bazı ipuçları:
- Çorba ve Başlangıçlar: Yumurta, çorbaların ve bazı başlangıç yemeklerinin yapımında kullanılabilir. Yumurtalı çorbalar, soğuk kış günlerinde vücudu ısıtan mükemmel seçenekler sunar.
- Ana Yemekler: Yumurtalı ana yemekler, özellikle etin bulunmadığı veya az olduğu mönülerde protein ihtiyacını karşılar. Omletler, menemen ve frittata gibi yemekler, yumurta kullanılarak hazırlanabilir.
- Tatlılar ve Fırın Ürünleri: Yumurta, tatlıların ve fırın ürünlerinin yapımında da önemli bir yer tutar. Pandispanya, kek ve kurabiyeler yumurta ile zenginleşir.
Her gün en az bir yumurta tüketmek, sağlıklı bir beslenme düzeninin temel taşlarından biridir. Yumurta, her mutfakta bulunması gereken, besleyici ve lezzetli bir süper gıdadır. Çocuklar, zayıf ve hastalıktan kalkan kimseler için kuvvetli bir besin maddesidir. Çocukların büyümesine, yetişkinlerin gelişmesine, yaşlıların yıpranan kısımlarının onarılmasına yardım eder.
Yumurta Hakkında Kısa Notlar
Yumurtanın akı proteince, sarısı ise yağ, demir ve fosforca zengindir.
Yumurta, saçlar ve tırnaklar için gerekli kükürtlü proteinleri ihtiva eder. Saç yıkama şampuanlarının yapılmasında da yumurta kullanılır. Bol yumurta yendiğinde bunlara lüzum kalmaz.
Pişirilince sindirimi daha kolaylaşır.
Az pişmiş yumurta 2 saatte, çok pişmiş yumurta ise 3 saatte sindirilir.
Her İnsanın mutlaka günde en az bir adet yumurta yemesi gereklidir.
Böylece, vücuda gerekli proteinin 6-10 gramı yumurtadan sağlanmış olur.
Bunun yanında bir yumurta 75 kalori verir.
Yumurtalar mönülerde çorbadan sonra gelir. Eğer mönüde çorba yoksa, ilk yemek olarak da verilebilir.
Yumurta, et yerine geçen bir besin olduğu için etin verileceği sırada sofraya gelir. Bir sofrada hem et, hem yumurta olmamalıdır fakat gerekli durumlarda et ile beraber de bulunabilir.. Bu bakımdan çorbadan hemen sonra verilmelidir.
Soğuk büfe gibi etle beraber yumurta yemeği de yemek listesinde yer almışsa, önce yumurta, sonra et, tavuk vb. servisi yapılmalıdır.