Sofra, insan ilişkilerinde nezaket ve zarafetin en çok ön plana çıktığı alanlardan biridir. Yemek sofraları, aile bireyleri ve dostlar arasındaki bağları güçlendiren, iş ve sosyal ilişkilerde köprüler kuran önemli toplantı noktalarıdır. Bu nedenle, sofra görgü kurallarına hakim olmak, bir bireyin kültür seviyesini ve sosyal becerilerini yansıtır. Sofra adabı, yemek yemenin ötesinde, herkesin birlikte vakit geçirdiği bu anda, bireylerin davranışlarıyla çevresine verdiği önemi gösterir.
Yemek sofrasında uygulanan görgü kuralları, yemeklerin nasıl yenileceği, sohbet edilme şekli, kullanılan araç gereçlerle nasıl davranılması gerektiği gibi birçok detayı kapsar. Sofra düzeni ve davranış kurallarının önemi, toplumsal etkileşimdeki yeri ve bireyler arası ilişkilerdeki rolü üzerine odaklanır. Sofra adabı ile ilgili ipuçlarını, doğru davranış biçimlerini ve yaygın yanlış anlaşılmaları ele alarak, her yemek deneyimini daha keyifli ve saygın hale getirmenin yollarını aşağıda irdeleyelim.
Bir kimsenin medeni bilgisi hakkında karar verilen yerlerden biri de sofradır.
İnsanların diğer durumlarda nezaket kaidelerine uyması daha kolaydır.
Fakat, sofra görgüsü konusunda bilgisinin az oluşu, toplumda hoş karşılanmaz, tenkide uğrar ve sosyal çevresi daralır.
Sofra kaidesine uymak, yemek yemek üzere bir araya gelmiş olan kimselerde rahatlık hissini uyandırır. Sofra görgüsünü bilmek ve bunlara uymak, insanın yalnız toplum içinde beğenilmesine değil, aynı zamanda işinde, mesleğinde ilerlemesine ve takdir görmesine de etki eder.
Çünkü, güzel ve zarif hareketleri etrafında hoş bir atmosfer yaratır ve sosyal çevresi genişler.
1) Ziyafetlerde yemek esnasında her iki yanda oturan kimselerle alçak sesle konuşmalıdır.
2) Konuşurken sözlerimizin önemini belirtmek üzere, öne doğru masaya abanmamalıdır.
3) Masada fazla hareket yaparak konuşmamalıdır, zira önümüzdeki bazı araçlara çarparak kaza yapabiliriz.
4) Yemek servisini beklerken bıçak ve çatalla oynamak veya ekmeği ufaklamak doğru değildir.
5) Yemek yenilen araçlar (bıçak-çatal) vb. gibi normal yükseklikte ağıza götürülmelidir.
6) Yemekler daima dudaklar kapalı olarak yenmelidir.
7) Çok samimi sofralar hariç, umumiyetle çocukla bir davete gidilmemelidir.
8) Her ne suretle olursa olsun bir sofrada okumak, yazmak, hatta not almak doğru değildir.
9) Ağızda yemek varken sofrada konuşmamalıdır. Sofrada ekmek dilimini ısırmak doğru olmadığı gibi, bıçakla da kesmek doğru değildir.
10) Bir ziyafet sofrasında yanımızdakilerden müsaade almadıkça sigara içmemelidir.
11) Sofradan kalkarken, bardakla fazla içki bırakılmamalı, ama sonuna kadar da içilmemelidir.
12) Bir sofrada kürdanla veya kürdansız diş karıştırılmaz.
13) Şeref misafiri sofradan kalkmadan sofradan kalkılmaz ve kadınlardan önce salondan çıkılmamalıdır.
14) Yemekten sonra sofra toplanırken misafirler ev sahibine veya hizmetçiye yardım etmemelidir.
15) Bir davette yemek yer yemez gitmek veya uzun uzun oturmak doğru değildir.
16) Bir lokantaya gidildiğinde birkaç kişi ile oturmakta olan bir dosta rastlanırsa, onun yanına gidilmez ve el sıkılmaz. Ancak onu selamlamakla yetinilir.
17) Peçete, tabak altına konmaz. Yakaya takılmaz, dizler üzerine alınmalıdır.
18) Otururken bacak bacak üstüne atılmamalıdır.
19) Dirsekler sofraya dayanmamalıdır.
20) Sofraya yemek gelmeden ekmek yenmemelidir.
21) Yemek arasında sigara içilmez. (İçki sofrası hariç.) Makyaj tazelenmez, ancak tatlı ve meyvelere sıra geldiğinde sigara içilir.
22) Yemek sofrasında yanımızdaki kişilerle tanıştırılmasak bile, kendimizi tanıştırmamız, arada genel konularda sohbet etmemiz gerekir.
23) Nazik davranmak düşüncesiyle içki veya suyu yudum yudum içmek doğru değildir.
24) İçkileri yemeğin özelliğine göre seçmelidir.
25) Bir davette kemik, elle tutulmamalıdır.
26) Salataları çatal-bıçakla kesmelidir. Sofrada marul ve benzeri salatalar bıçakla kesilmez. İcabedenler kesilebilir.
27) Sofrada çatal, kaşık vb. vermek icabettiği zaman bu araçların ortalarından tutularak vermelidir.
28) Spagetti denilen uzun makarnaları tabak içinde küçük parçalara kesmek hiçbir suretle doğru değildir. Çatal ve kaşıkla yenir.
29) Börekleri çatalla değil, bıçakla kesmelidir.
30) Bir sofrada elma, armut, şeftali vb. gibi meyveleri helezoni bir şekilde soyarak yememelidir. Meyve dörde ayrılıp, kabuk ve talaş kısımları çatal ve bıçak yardımıyla soyulup yenmelidir.
31) Çatal ve bıçağı kullanırken dikkatli olmak, kesilen parçaların tabaktan çıkmamasını sağlamak,gerektir.